नेटके मथळे : ८८

नेटके मथळे--८८
----------------------------
लोकसत्ता दि. २२ आक्टोबर २०१३ मधून
-----------------------------------------
वर्तमान पत्रात आपल्याला कधी कधी नेटके मथळे दिसत नाहीत. किंवा ते खुपतातच. असे एकेक मथळे उदाहरण म्हणून घेऊ यात. आता हा एका पहिल्या पानावरच्या बातमीचा मथळा पहा : " दहावीचे विद्यार्थी ऐन दिवाळीत अर्जबाजारी होणार"
अर्थातच "अर्जबाजारी" असा काही मराठीत शब्द नाही पण "कर्जबाजारी"ला यमक जुळवत व त्या अर्थाने हा शब्द इथे वापरण्याचा प्रयत्न केलेला आहे. ज्यास पुष्कळांचे देणे आहे असा किंवा देणी देण्यास असमर्थ असलेला असा बॅंक्‌रप्ट ह्या अर्थाने "कर्जबाजारी" आपण वापरतो. कर्जबाजार्‍याला जसे एकेकाचे कर्ज फेडावे लागते तसे काहीसे इथे दहावीच्या विद्यार्थ्यांचे झाले आहे असे ह्या बातमीदाराचे/संपादकाचे मत आहे. बातमीत म्हटलेय की ऑनलाईन अर्ज करायचा होता तो काही तांत्रिक बाबींमुळे होत नाहीय तर आता दिवाळीच्या सुटीत हे अर्ज मॅन्युअली भरावे लागणार आहेत. कर्जबाजारी जसा कर्ज भरण्यास समर्थ नसतो तसे काही इथे अर्ज करण्याची असमर्थता दिसत नाहीय. फक्त ऑनलाईन ऐवजी मॅन्युअली अर्ज करावे लागताहेत व सुटीत हे करावे लागते आहे हे बातमीत कळते. अर्ज करण्याची असमर्थता इथे दिसत नाही. म्हणजे अर्जबाजारीपणा दिसत नाहीय. हां अर्ज-बेजारीपणा अवश्य आहे.
नवीन शब्द करणे आणि ते लोकांच्या अंगवळणी पडावेत म्हणून आवर्जून वापरणे हा हेतू निश्चितच चांगला आहे. पण हा मथळा नेमका/नेटका होत नाही. मग काय असायला हवा होता ? तर, "दहावीचे विद्यार्थी ऐन दिवाळीत अर्जबेजार !"
----------------------------------------------

वर्तमानाचे भूत

वर्तमानाचे भूत !

भूत काळ हा माणसाच्या मागे एखाद्या भूतासारखा लागलेला असतो, असेच ह्या बातमीच्या शीर्षकावरून दिसतेय.

प्रघाताप्रमाणे कोणी कोणाला मारूनच टाकले तर आपण म्हणतो : He shot her dead !  आता ह्या वाक्याला वर्तमान काळात आणायचे तर He shoots her. एव्हढेच म्हणावे लागते. जेव्हा आपण कोणाला शूट करतो तेव्हा तो त्यात मेला की नाही हे नंतरच कळते व त्यामुळे वर्तमान काळात “तो तिला शूट करतो” एव्हढेच म्हणावे लागते. बातमीदाराला ती बाई मेली आहे हे सांगायचे असल्याने त्याला डेड हा शब्द वापरणे अगत्याचे होते. त्यामुळे त्याने व्याकरणाची क्षमा मागत Techie  shoots dead doctor wife असे केले आहे. व्याकरणाची क्षमा ह्यासाठी की जे वाक्य आहे त्याचा अर्थ तो  डॉक्टरच्या मेलेल्या पत्नीला शूट करतो, असा होतो.

वर्तमान पत्रात वर्तमान काळात बातमी देणे किती कठीण ! इतका भूताचा धाक !

-------------------------